9:00
Ontvangst met koffie, thee en uitreiking congresmap

9:30
Opening door de dagvoorzitter
Riet Fiddelaers-Jaspers, hechtings- en verliesdeskundige, opleider en therapeut Expertisecentrum Omgaan met Verlies

• introductie hechtingsproblematiek: wat is het en wat zijn de gevolgen? 
• welke hechtingsstijlen zijn er? 

10:00
Vroege hechtingsproblematiek bij baby's
Marja Kraaij, GZ-psycholoog en Ria Leunk, orthopedagoog en beiden NIKA trainer bij de Basis, hechting- en traumacentrum 

• vroege hechtingsproblematiek tijdens de zwangerschap
• signaleren en behandeling van hechtingsproblematiek bij jonge baby's 
• welke preventieve middelen kun je inzetten als hulpverlener? 

11:00
Koffie- en theepauze

11:15
Onveilig gehechte kinderen
Paulien Kuipers, GZ-psycholoog, kinderpsycholoog en directeur Stichting Kinderleven en auteur van het boek 'Eerste hulp bij hechting'

• hechtingsproblematiek bij kinderen vanaf het vierde levensjaar
• waarom is het behandelen van hechtingsproblematiek zo belangrijk? 
• de beleving van kinderen met hechtingsproblematiek
• wat doet een kind met een hechtingsrelatie? 

12:15
Begeleiden van kinderen en ouders met hechtingsproblematiek
Giel Vaessen, behandelcoördinator, gezinstherapeut en auteur 'Als hechten moeilijk is'

• inzicht in patronen van gezinnen met hechtingsproblematiek
• hoe communiceert u met ouders van onveilig gehechte kinderen?
• bij welke begeleiding zijn kinderen met hechtingsproblematiek en hun ouders gebaat?
• handvatten voor het bevorderen van de gehechtheidsrelatie tussen ouders en kind

13:15
Verzorgde lunch

14.00 - 16.00 uur
Verdiepingssessies
In de middag volgt u één verdiepingssessie naar keuze.

A. Hechting bij pleegkinderen
Paulien Kuipers, GZ-psycholoog, kinderpsycholoog en directeur Stichting Kinderleven en auteur van het boek 'Eerste hulp bij hechting'
Het in een vroeg stadium onderkennen van hechtingsproblemen is belangrijk. Professionals kunnen een essentiële bijdrage leveren aan het versterken van de band tussen ouders en kinderen. Tijdens deze interactieve verdiepingssessie gaat Paulien dieper in op de hechtingsproblematiek bij pleeggezinnen. Hoe verloopt het hechtingsproces bij pleegkinderen? Hoe is de afhechting bij deze kinderen verlopen en hoe kunnen zij weer opnieuw aanhechten bij hun nieuwe gezin? En hoe kunt u als hulpverlener de hechtingsrelatie tussen pleegouders en pleegkind weer herstellen? 

B. Complexe scheiding en hechting
Dorris van Wensen, systeemtherapeut (gezins-en relatietherapeut) en psychosociaaltherapeut en Marjoleine Streefkerk, (kinder- en jeugd) psychotherapeut met een eigen praktijk 
Vechtscheidingen zijn complex voor zowel de betrokkenen als de hulpverleners. Tijdens deze verdiepingssessie wordt vanuit de ontwikkeling van hechtingsrelaties naar complexe scheiding gekeken. Met deze bril op ervaart en vóelt u welke emotionele reacties er ontstaan bij separatie van deze relaties. Bij complexe scheidingen spelen namelijk vaak meerdere comlexe emotionele processen een rol, voortkomend uit ontwikkelingstrauma van één of beide partners (Bessel van der Kolk). Het gevolg hiervan is dat hun caregivinggedragsysteem (Bowlby) onder druk komt te staan; hét recept voor een intergenerationeel ontwikkelingstrauma. Hoe heeft dit proces effect op uw rol als hulpverlener? Welke middelen kunt u inzetten om het scheidende gezin te helpen? En hoe kunt u het beste samenwerken met andere hulpverlenende organisaties? 

C. Intergenerationele overdracht doorbreken 
Giel Vaessen, behandelcoördinator, gezinstherapeut en auteur 'Als hechten moeilijk is'
Onveilige hechting wordt vaak van generatie op generatie doorgegeven. Ouders met hechtingsproblematiek zijn door hun eigen problemen met enige regelmaat minder goed in staat om sensitief te reageren op de uitingen van het kind. Hierdoor kan het kind zelf ook hechtingsproblemen gaan ontwikkelen. Tijdens deze praktische verdiepingssessie krijgt u handvatten aangereikt voor het doorbreken van de intergenerationele overdracht van verstoorde hechting.

D. Onveilige gehechtheid herkennen, ook bij kinderen met een (licht) verstandelijke beperking
Truida de Raaf, GZ-psycholoog en orthopedagoog
Onveilige gehechtheid kan als een vloerkleed onder veel andere problematiek liggen zoals eetproblemen, slaapproblemen, gedragsstoornissen. Soms wordt onveilige gehechtheid onvoldoende herkend als onderliggende problematiek bij andere problemen. De essentële vragen daarbij zijn: Hoe zit dit kind in zijn vel en hoe verbindt het zich met de wereld? We oefenen in deze werkgroep met een methodiek om de dynamiek van onveilige gehechtheid te herkennen. We brengen daarbij ook onze eigen reactie in beeld. Dit zal ons helpen er adequater mee te kunnen omgaan. Er zal speciale aandacht zijn voor gehechtheidsproblematiek bij kinderen met een (licht) verstandelijke beperking.