9:00 - Registratie en ontvangst
9:30 - Introductie

9:45 - 12:00 Sessie 1- ‘Wensen omtrent het levenseinde’ 

9.45 -10:45 Een vrouw met een euthanasiewens. 
Joost Hoekstra, ...

• “Ik wil gewoon dood”
• Is de somatiek ernstig genoeg om uit het lijden verlost te worden? 
• Is er sprake van psychiatrische problematiek of is zij teleurgesteld in het leven?
• In hoeverre speelt de psychosociale context rol – en is deze valide? 
• Wanneer is behandeling van gedragsproblematiek een gepasseerd station en hoe ga je met lijden om? 

Interactieve casusbespreking
 

10:45- 11:00 Koffie- en theepauze
 

11:00 - 11:30Eigen casuïstiek
Deelnemers bespreken in 3 groepen dilemma’s bij wensen omtrent het levenseinde. 

• Hoe gaan we hiermee om? 
• Welke wegingsfactoren voor lijden zet u in? 
• Hoe onderzoekt u wat er onder het lijden zit? Op betrekkingsniveau?

De organisatoren luisteren mee als moderator.
 

11:30 - 12:00 Plenaire bespreking
Katja ten Cate, ...

• Plenaire terugrapportage uit de discussiegroepen
• Ethische afwegingen bij de verschillende scenarios

12:00 - 13:00 Lunch
 

13:45-15:30 Sessie 2 - ‘Regievoering en gedragsaspecten’

13:00-14:00 Verschuivende waarden.
Katja ten Cate, ...

• Veranderende visie op het levenseinde.
• Voltooid leven.
• Beschouwing vanuit de ethiek.
• Historische overzicht – waar gaat het naar toe?
• Sterven in 2050? 

14:00-14:30 Interview met Anton Philips
Joost Hoekstra,...            

• Mijn leven en zijn visie op het einde 
• Eigenzinnig leven, eigen regie, omgaan met tegenslagen 
• Hoe kijkt hij tegen het levenseinde aan? 
• Zelfbeschikking in de dood – dit is mijn klus 

14:30-15:00 Pauze 
 

15:00 -15:45 De ‘zelfkant’ 
Aart Mudde, ...

• Lijden = pijn x weerstand – tijd investeren in het lijden in plaats van de weerstand tegen het lijden 
• Lijden als een optelsom van gebeurtenissen 
• Hoe daag je de patient uit zijn euthanasiewens / gebeurtenissen die leiden tot lijden kritisch te beschouwen
• Behandelingen 
• Een mindfull visie op lijden – ACT – het lijden leren verdragen 
• Van slachtoffer naar overlever – omdenken – de cognitieve benadering
• De metaforen van de emoties. Gedragsaspecten en de communicatie tussen cliënt en hulpverlener nader bekeken. 
• Ik wil gewoon dood - waar denkt de patient recht op te hebben?
• Boosheid & als drijfveer.
• De patient  leren verhouden tot een ongelukkig verleden en een onzekere toekomst 
• De religieuze context 

15:45-16:15 Round table en afsluiting 
Aart Mudde, ... 

Bespreking vragen en opmerkingen van de deelnemers met de 3 organisatoren.